Geçtiğimiz 10 yılda 25 milyon çocuk yaşta evliliğin önlendiği tahmin edilen yoksul ülkelerde COVID-19 nedeniyle 10 milyon kız çocuğu daha çocuk yaşta evlilik riski altında. UNICEF’in yayımladığı analize göre, önümüzdeki 10 yıl içinde çocuk yaşta evliliklerin sayısı 10 milyon daha artabilir. Salgın nedeniyle kapanan okullar, ekonomik stres, hizmet kesintileri ve ebeveyn ölümleri yoksul ülkelerde savunmasız durumdaki kız çocukları için çocuk yaşta evlilik riskini artırıyor.
Tüm dünyada bugün hayatta olan tahmini 650 milyon kız çocuğu ve kadın, çocukluk döneminde evlendirilmiş. Bu evliliklerin yaklaşık yarısı ise Bangladeş, Brezilya, Etiyopya, Hindistan ve Nijerya’da gerçekleşti. Son 10 yılda dünya genelinde çocuk yaşta evlilik yapan genç kadınların oranı yüzde 15 azalarak, ortalama 4’te 1’den 5’te 1’e geriledi. Bu da 25 milyon çocuk evliliğinin önlenmesi anlamına geliyordu. Ancak bu kazanım şu anda tehdit altında.
Çocukluk çağında evlenen kız çocukları, bunun ömür boyu sürecek sonuçlarıyla karşı karşıya kalıyor. Ev içi şiddete maruz bırakılma olasılıkları daha yüksek, okula devam etme olasılıkları ise daha düşük. Çocuk yaşta evlilikler, kız çocuklarını ailelerinden ve arkadaşlarından uzaklaştırabilir, onların zihin sağlığı ve iyi olma halleri üzerinde de ağır bir yük oluşturur.
COVID-19, çocukların hayatını derinden etkiledi. Milyonlarca kız çocuğu için mevcut zor durumu daha da kötü hale getirdi. Kapatılan okullar, arkadaşlardan ve destek ağlarından uzak kalma ve artan yoksulluk, dünyanın söndürmeye çalıştığı yangını daha da ateşledi. Salgınla ilişkili seyahat kısıtlamaları ve fiziksel mesafe, kız çocuklarının sağlık hizmetlerine, sosyal hizmetlere ve toplum desteğine erişimini zorlaştırıyor. Oysa onları çocuk yaşta evliliklerden, istenmeyen gebeliklerden ve toplumsal cinsiyete dayalı şiddetten koruyan bu hizmetlerdir. Okullar kapalı kalmaya devam ederken, kız çocuklarının okulu bırakma riski ve okula geri dönmeme olasılıkları yüksek. İş kayıpları ve artan ekonomik güvensizlik, ailelerin mali yüklerini hafifletmek için kızlarını evlendirmesiyle sonuçlanabilir.
Salgında kız çocuklarının ve ailelerinin üzerindeki olumsuz etkileri azaltmak için acil eylem gerekiyor. Okulları yeniden açmalı, etkili yasalar ve politikalar uygulanmalı, sağlık hizmetlerine ve sosyal hizmetlere erişim sağlanmalı ve ailelere yönelik kapsamlı sosyal koruma tedbirleri sunulmalı. Kız çocuklarının çocukluğunun, çocuk yaşta evlilik ile çalınması riski ancak bu şekilde azaltılabilir.
Çocuk yaşta evlilikleri sona erdirmek zorundayız ve bunu yapabiliriz. Acilen harekete geçilmediği takdirde bu kız çocuklarının eğitimlerinden mahrum kalacaklarını, sağlıklarını ve geleceklerini kaybedeceklerini kendimize hatırlatmalıyız.